นายประจักษ์ บุญยัง ผู้ว่าการตรวจเงินแผ่นดิน กล่าวว่า โครงการพัฒนาต้นแบบปัญญาประดิษฐ์เพื่อการตรวจสอบ ภายใต้ความร่วมมือระหว่างสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) โดยศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (เนคเทค) และสำนักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (องค์การมหาชน) (สพร.) พัฒนาแพลตฟอร์มต้นแบบปัญญาประดิษฐ์เพื่อช่วยในการวิเคราะห์และสืบค้นข้อมูลจากฐานข้อมูลงานตรวจสอบการดำเนินงาน (Performance Audit) ซึ่งเป็นลักษณะงานตรวจสอบด้านหนึ่งของ สตง. โดยเป็นการตรวจสอบว่าการดำเนินงานตามแผนงาน/โครงการเกิดผลสัมฤทธิ์และมีประสิทธิภาพหรือไม่ เพียงใด และจัดทำข้อเสนอแนะให้แก่หน่วยรับตรวจในการเพิ่มผลสัมฤทธิ์และมีประสิทธิภาพในการดำเนินงานของหน่วยงานของรัฐ ซึ่งถือเป็นการพัฒนานวัตกรรมดิจิทัลเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการตรวจเงินแผ่นดิน
“AI for PA เป็นโครงการความร่วมมือเพื่อการพัฒนาแพลตฟอร์มต้นแบบปัญญาประดิษฐ์เพื่อช่วยในการวิเคราะห์สืบค้นข้อมูลจากฐานข้อมูลงานตรวจสอบของ สตง. โดยอาศัยข้อมูลย้อนหลังมากกว่า 20 ปี ซึ่งเป็นเอกสารจำนวนหลายหมื่นฉบับเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์หรือ AI ที่ถูกนำมาใช้งานเป็น AI ทางด้านการประมวลผลภาษาหรือที่เรียกว่า Natural Language Processing โดยเป็นการนำมาประยุกต์ใช้สำหรับการพัฒนาระบบค้นหาและวิเคราะห์ข้อมูลโดยดูจากบริบทและความเชื่อมโยงของเนื้อหา ซึ่งจากการใช้เทคโนโลยี AI ดังกล่าวจะช่วยทบทวนข้อมูลได้รวดเร็วขึ้น มองอย่างเป็นแบบแผน เพิ่มความแม่นยำและความรวดเร็วในการเข้าถึงข้อมูลที่ค้นหา และค้นพบความความสัมพันธ์ระหว่างจุดของข้อมูลที่ถูกมองข้ามไปความสัมพันธ์ที่จะแนะนำเส้นทางไปสู่การค้นหาในขั้นตอนต่อไป และเป็นเครื่องมือที่ช่วยในกระบวนการเตรียมงานตรวจสอบและตั้งคำถามการตรวจสอบของ สตง. ให้สะดวกรวดเร็วและช่วยพัฒนาระบบงานในปัจจุบันและอนาคตให้กับเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานของ สตง.”
ความสำเร็จของการพัฒนาระบบต้นแบบปัญญาประดิษฐ์เพื่อการตรวจสอบถือเป็นจุดเริ่มต้นที่สำคัญในการสนับสนุนการดำเนินการตามแผนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี เพื่อการก้าวเป็นรัฐบาลดิจิทัล และสอดคล้องตามแนวทางของแผนงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัลประเทศไทย พ.ศ. 2563-2565 ตลอดจนเป็นการตอบสนองต่อนโยบายการตรวจเงินแผ่นดินที่กำหนดโดยคณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดินในการส่งเสริมและพัฒนาให้หน่วยงานใช้เทคโนโลยีดิจิทัลในการปฏิบัติงานเพื่อเพิ่มขีดความสามารถและศักยภาพขององค์กรในภาพรวม
อนาคต สตง. จะได้นำ AI มาใช้เป็นเครื่องมือในการวิเคราะห์ข้อมูล (Data Analytics) ทางการเงินการคลัง โดยเฉพาะการใช้จ่ายเงินงบประมาณ และการจัดซื้อจัดจ้างซึ่งมีปริมาณเพิ่มขึ้นอย่างมากได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพต่อไป
ดร.ชัย วุฒิวิวัฒน์ชัย ผู้อำนวยการศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (NECTEC) กล่าวว่า ทีมนักวิจัยทางด้านปัญญาประดิษฐ์ของเนคเทค-สวทช.ที่สะสมประสบการณ์และองค์ความรู้ด้าน Natural Language Processing เป็นเวลากว่า 20 ปี เราได้รับความไว้วางใจจากหน่วยงานภาครัฐ หรือองค์กรขนาดใหญ่ที่มีข้อมูลสำคัญระดับชาติและมีความละเอียดอ่อน ให้เนคเทค-สวทช. นำเทคโนโลยีสารสนเทศขั้นสูงไปสนับสนุนการทำงาน การดำเนินงานในครั้งนี้ก็เช่นกัน ทีมนักวิจัยได้เข้าไปช่วยพัฒนาระบบและเชื่อมโยงความสัมพันธ์ต่าง ๆ ทั้งในเชิงข้อมูลและในเชิงพื้นที่ ที่สำคัญที่สุดคือการได้รับการถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการตรวจสอบจากผู้มีประสบการณ์สูงของ สตง. มาพัฒนาจนเกิดเป็นระบบปัญญาประดิษฐ์นี้ขึ้นมาซึ่งมีคุณลักษณะสำคัญของระบบ อาทิ โมเดลข้อมูลเพื่อรองรับข้อมูลเฉพาะที่เกี่ยวข้องกับการตรวจสอบการดำเนินงาน การค้นหาจากข้อมูลการตรวจสอบ การค้นหาจากข้อมูลคำถาม การค้นหาจากข้อมูลทั้งหมด การค้นหาแบบอิสระ เป็นต้น โดยระบบได้รองรับการใช้งานผ่าน PC Browser และ Mobile Browser ที่เข้าถึง อินเทอร์เน็ต ซึ่งช่วยให้เจ้าหน้าที่ของ สตง. สามารถทำงานได้สะดวกขึ้น