สานต่อไม่หยุด กับโครงการถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิต และขยายกระท่อมพันธุ์ดี จากการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ เพื่อให้ได้พันธุ์กระท่อมพันธุ์ดี ไว้ใช้เป็นสมุนไพรในครัวเรือน และพัฒนาอาชีพ เป็นพืชทางเลือกในอนาคต ให้กับเกษตรกร และชุมชน ..ซึ่ง Backbone MCOT ได้รวบรวมข้อมูล ทั้งวิธีการขยายพันธุ์, ขั้นตอนการปลูก, จุดรับต้นกล้าฯ 10 หน่วยงาน และ คู่มือรวมความรู้ พืชกระท่อม รวมถึงแนวทาง การขึ้นทะเบียนผู้ปลูกฯ ใช้เอกสารอะไรบ้าง
โดยวันนี้ (18 เม.ย. 2565) เฟซบุ๊ก ไทยคู่ฟ้า ได้โพสต์ข้อความระบุว่า โครงการผลิตต้นกล้ากระท่อมพันธุ์ดี แจกเกษตรกร มุ่งต่อยอดเป็นพืชเศรษฐกิจทางเลือกในอนาคต
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จัดทำโครงการถ่ายทอด เทคโนโลยีการผลิต และขยายกระท่อมพันธุ์ดี โดยนำเมล็ดที่ปลอดเชื้อ มาเพาะเลี้ยงด้วยวิธีการ เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ เพื่อเพาะพันธุ์ กระท่อมพันธุ์ดี ไว้ใช้เป็นสมุนไพรในครัวเรือน และนำไปพัฒนาอาชีพ เป็นพืชทางเลือกในอนาคต ช่วยสร้างรายได้ ให้กับเกษตรกรและชุมชน ซึ่งสอดคล้องกับ แผนแม่บทแห่งชาติ ว่าด้วยการพัฒนาสมุนไพรไทย ปี 60 - 64 เพื่อขับเคลื่อนไปสู่การผลิตพืชเชิงพาณิชย์ หรือเป็นพืชเศรษฐกิจทางเลือก
โครงการนี้ ได้ดำเนินการผลิต ต้นกล้ากระท่อมพันธุ์ดี รวมกว่า 210,000 ต้น แจกจ่ายให้กับเกษตรกร และประชาชนที่สนใจ อาทิ สมาชิกศูนย์เรียนรู้ การเพิ่มประสิทธิภาพ การผลิตสินค้าเกษตร (ศพก.) จำนวน 30 รายต่อศูนย์ รวม 882 ศูนย์ทั่วประเทศ, สมาชิกวิสาหกิจชุมชน / Young Smart Farmer / Smart Farmer / อาสาสมัครเกษตรหมู่บ้าน หน่วยงานราชการ ที่มีภารกิจในการ ส่งเสริมอาชีพการเกษตร และประชาชนทั่วไป
ผู้สนใจ สามารถติดต่อขอรับ ต้นกล้ากระท่อมพันธุ์ดี รายละ 3 ต้น ได้ที่จุดบริการพืชพันธุ์ Doae ศูนย์ขยายพันธุ์พืช 10 แห่งทั่วประเทศ ได้แก่
1. ศูนย์ขยายพันธุ์พืชที่ 1 จังหวัดชลบุรี
2. ศูนย์ขยายพันธุ์พืชที่ 2 จังหวัดตรัง
3. ศูนย์ขยายพันธุ์พืชที่ 3 จังหวัดนครราชสีมา
4. ศูนย์ขยายพันธุ์พืชที่ 4 จังหวัดนครศรีธรรมราช
5. ศูนย์ขยายพันธุ์พืชที่ 5 จังหวัดบุรีรัมย์
6. ศูนย์ขยายพันธุ์พืชที่ 6 จังหวัดพิษณุโลก
7. ศูนย์ขยายพันธุ์พืชที่ 7 จังหวัดมหาสารคาม
8. ศูนย์ขยายพันธุ์พืชที่ 8 จังหวัดลำพูน
9. ศูนย์ขยายพันธุ์พืชที่ 9 จังหวัดสุพรรณบุรี
10. ศูนย์ขยายพันธุ์พืชที่ 10 จังหวัดอุดรธานี
นอกจาก การแจกฟรี 3 ต้นต่อราย ..Backbone MCOT มีคำแนะนำ คู่มือการเพาะพันธุ์, วิธีการปลูก เพื่อการขยายพันธุ์ พืชกระท่อม ซึ่งเป็นข้อมูลที่มาจาก กรมส่งเสริมการเกษตร มาบอกไว้เป็นข้อมูล สำหรับการต่อยอดต้นกล้าพันธุ์ดี ในรุ่นต่อ ๆ ไปดังนี้
การขยายพันธุ์ พืชกระท่อม มีอยู่หลายวิธี ได้แก่ การเพาะเมล็ด, การตอนกิ่ง, การปักชำ, การเสียบยอด และการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช โดยการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชนั้น เป็นวิธีที่ได้ต้นพันธุ์ที่ปลอดเชื้อ สามารถขยายเพิ่มจำนวนได้ปริมาณมาก ในระยะเวลาอันสั้น โดยนิยมใช้ส่วนเนื้อเยื่อเจริญของพืช ได้แก่ ตายอด และตาข้าง
อย่างไรก็ตาม สำหรับพืชกระท่อมนั้น การใช้ตายอด ตาข้าง เป็นชิ้นส่วน ในการเข้าเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ จะพบการปนเปื้อน เชื้อแบคทีเรียค่อนข้างมาก กองขยายพันธุ์พืช โดยศูนย์ขยายพันธุ์พืช จึงได้ทดสอบการเพาะเมล็ด ในสภาพปลอดเชื้อ ด้วยการนำเมล็ดกระท่อม มาฟอกฆ่าเชื้อ และเพาะเมล็ด บนอาหารเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ พบว่า มีการปนเปื้อนที่น้อย ต้นพันธุ์มีความสมบูรณ์ สามารถคัดเลือกต้นพันธุ์ที่ดี ไปขยายต่อได้ โดยเมื่อต้นพันธุ์ เจริญเติบโตได้ระยะหนึ่ง จึงตัดขยายเพิ่มจำนวน จนได้ปริมาณ ตามที่ต้องการ และตัดย้ายลงในอาหาร สูตรชักนำราก ก่อนนำไปอนุบาลจนพร้อมปลูก ในสภาพธรรมชาติต่อไป
โดยผลกลุ่ม 1 ผล จะได้ต้นพันธุ์พร้อมปลูก จำนวนไม่น้อยกว่า 2,000 ต้น ใช้ระยะเวลาในการเพาะเมล็ด ในสภาพปลอดเชื้อ 5 - 7 เดือน และระยะอนุบาล จนพร้อมปลูก 3 เดือน รวมระยะเวลาทั้งสิ้น 10 เดือน
สำหรับการปลูก นิยมปลูกระยะชิด เพื่อให้ได้จำนวนต้น ต่อพื้นที่ปริมาณมาก ร่วมกับการปลูกพืชอื่นในระยะแรก เพื่อเป็นร่มเงา เช่น กล้วย โดยขุดหลุม กว้าง x ยาว x ลึก ประมาณ 50 x 50 x 50 เซนติเมตร รองก้นหลุมด้วยหินฟอสเฟต ประมาณ 200 กรัม และนำดินชั้นบน ผสมกับปุ๋ยหมัก ใส่ภายในหลุม คลุมโคนด้วยวัสดุคลุมดิน เช่น เศษหญ้าแห้ง, ทะลายปาล์มเก่า เป็นต้น
นำไม้ค้ำต้น ทำมุม 45 องศากับพื้นดิน เพื่อช่วยพยุงต้น รดน้ำ 5 - 10 ลิตรต่อสัปดาห์ ในช่วงแรกของการปลูก แนะนำให้ใส่ปุ๋ย สูตร 15-15-15 อัตรา 150 กรัมต่อต้น และสูตร 46-0-0 อัตรา 50 กรัมต่อต้น แบ่งใส่ 2 ครั้ง ในช่วงต้นฤดูฝน และปลายฤดูฝน และเพิ่มปริมาณปุ๋ย ปีละประมาณร้อยละ 25 ของปีก่อนหน้า
ผู้ปลูก สามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได้ หลังจากปลูก 1 - 15 ปี โดยเก็บใบคู่ที่ 3 และ 4 นับจากยอด เว้นคู่ที่ 1 และ 2 ไว้ โดยจะสามารถเก็บเกี่ยวรอบต่อไปได้ในอีก 10 วัน นับจากเก็บเกี่ยวครั้งก่อนหน้า ซึ่งน้ำหนักสดเฉลี่ยประมาณ 15 กรัมต่อใบ หรือประมาณ 600 ใบต่อกิโลกรัม
ชุดข้อมูล ความรู้ :
คู่มือสำหรับเกษตรกร การปลูก และขึ้นทะเบียนเกษตรกร ผู้ปลูกกัญชา กัญชง และกระท่อม จัดทำโดย : กรมส่งเสริมการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
คลิกเพื่ออ่าน >> (คู่มือสำหรับเกษตรกร การปลูกฯ กระท่อม)
หัวข้อสำคัญของพืชกระท่อม ได้แก่
+ ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
+ สารสำคัญจากกระท่อม
+ การปลูกกระท่อม
+ การใช้ประโยชน์จากกระท่อม
+ แนวทาง การขึ้นทะเบียนเกษตรกร ผู้ปลูกฯ ใช้เอกสารอะไรบ้าง
วารสาร กรมส่งเสริมการเกษตร (ปีที่ 55 ฉบับที่ 302 ประจำเดือน มกราคม - กุมภาพันธ์ 2565)
คลิกเพื่ออ่าน >> (วารสาร กรมส่งเสริมการเกษตรฯ ฉบับที่ 302)
มีหัวข้อ พืชกระท่อมที่น่าสนใจ ได้แก่
+ สถานการณ์ การปลูกกระท่อมในประเทศไทย
+ รู้จักกับพืชกระท่อม
+ การขยายพันธุ์พืชกระท่อม และการเพาะเมล็ดกระท่อม ในสภาพปลอดเชื้อ
+ มีข้อมูลการวิจัย สารออกฤทธิ์ในพืชกระท่อม ทั้งข้อดี และข้อเสีย
+ นอกจากข้อมูลพืชกระท่อม ยังมีข่าวสารดี ๆ อีกมากมาย ที่เกี่ยวกับวงการเกษตร
อ้างอิง และขอบคุณข้อมูล จาก :
เว็บไซต์ : ศูนย์ข่าวกรมส่งเสริมการเกษตร
https://doaenews.doae.go.th
เฟซบุ๊ก : กรมส่งเสริมการเกษตร
https://www.facebook.com/pr.doae
เฟซบุ๊ก : ไทยคู่ฟ้า
https://www.facebook.com/ThaigovSpokesman
18 เม.ย 2565
2880 views
ขนาดตัวอักษร
อ่านความคิดเห็นของเพื่อนๆ ..คิดอย่างไรกับเรื่องนี้ เขียนเลย