รู้หรือไม่? เมื่อครั้งพระนเรศทรงพระเยาว์ พระองค์ประทับอยู่ที่ “พระราชวังจันทน์” เมืองพิษณุโลกสองแคว ก่อนที่จะไปเป็นองค์ประกันที่หงสาวดี จากบ้านเกิดเมืองนอนไปเมื่อพระชนมายุเพียง 9 พรรษา เท่านั้น!
พระราชวังจันทน์ สร้างขึ้นตอนไหน?
ภาพพระราชวังจันทน์ จากหนังสือตามรอยบรรพกษัตริย์ไทยใต้เบื้องพระยุคลบาทในเมืองพิษณุโลก น. 16
พระมหาธรรมราชาที่ 1 (ลิไท) พระราชโอรสใน พระยาเลอไท พระมหากษัตริย์องค์ที่ 4 แห่งราชวงศ์พระร่วง ของอาณาจักรสุโขทัย ทรงสร้างพระราชวังจันทน์บนเนินดินบนฝั่งตะวันตกของแม่น้ำน่าน มีข้อสันนิษฐานว่าพระราชวังจันทน์นั้นเคยเป็นที่ประทับของพระมหากษัตริย์ไทยมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย จนถึงอยุธยา
เมื่อถึงรัชสมัยของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ กษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยา พระองค์ทรงย้ายราชธานีมาอยู่ที่เมืองพิษณุโลกใน พ.ศ. 2006 และทรงใช้พระราชวังจันทน์เป็นที่ประทับตลอด นอกจากนี้พระราชวังจันทน์ก็มักจะเป็นที่ประทับของพระมหาอุปราชของกรุงศรีอยุธยาในสมัยต่อมา
สมเด็จพระนเรศ ขณะประทับ ณ พระราชวังจันทน์
เมื่อครั้งสมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรงพระเยาว์ พระองค์ทรงใช้ชีวิตอยู่ที่พระราชวังจันทน์ เมืองพิษณุโลก มีบางครั้งที่พระองค์ตามเสด็จพระชนกชนนีไปเฝ้าสมเด็จพระอัยกาและพระอัยกีที่กรุงศรีอยุธยา
จนกระทั่งปี พ.ศ. 2106 เกิดสงครามช้างเผือก “พระเจ้าบุเรงนอง” ได้ยกทัพมาตีอยุธยา “สมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราช” พระราชบิดาในสมเด็จพระนเรศ ซึ่งทรงเป็นเจ้าเมืองพิษณุโลกในขณะนั้น ได้ยอมอ่อนน้อมต่อทางหงสาวดี ทำให้เมืองพิษณุโลกกลายเป็นเมืองประเทศราชของกรุงหงสาวดีและไม่ขึ้นต่อกรุงศรีอยุธยา
“พระเจ้าบุเรงนอง” ทรงขอพระสุพรรณกัลยาและพระนเรศไปเป็นองค์ประกันที่หงสาวดีใน พ.ศ. 2107 ทำให้พระองค์ต้องจากบ้านเกิดเมืองนอนตั้งแต่มีพระชนมายุเพียง 9 พรรษา ประทับอยู่กรุงหงสาวดี 8 ปี ก่อนจะเสด็จกลับกรุงศรีอยุธยาเมื่อพระชนมายุ 17 พรรษา พ.ศ. 2115
พระราชวังจันทน์ในปัจจุบัน
ภาพพระราชวังจันทน์ในปัจจุบัน
พระราชวังจันทน์ ปัจจุบันตั้งอยู่ติดกับ ค่ายสมเด็จพระนเรศวรมหาราช กองทัพภาคที่ 3 ถนนวังจันทน์ ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก และเป็นที่ตั้งศาลสมเด็จพระนเรศวรมหาราชอีกด้วย
ภาพโบราณสถานวัดรอบพระราชวังจันทน์
จากการศึกษาวิจัยพบว่าในสมัยพระมหาธรรมราชาที่ 1 (ลิไท) ทรงสร้างวัดในบริเวณพระราชวังจันทน์เอาไว้ด้วย ได้แก่ วัดอุทยานใหญ่ ที่เป็นวัดสำคัญวัดหนึ่งที่สร้างขึ้นในเขตอุทยานหลวง ซึ่งตั้งอยู่ในพื้นที่พระราชวังจันทน์ (ปัจจุบันคือพื้นที่ด้านขวามือของบริเวณหน้าค่ายสมเด็จพระนเรศวรมหาราช) วัดราชประดิษฐาน เป็นวัดร้างที่มีอาณาเขตติดกับพระราชวังจันทน์ด้านทิศใต้ของบริเวณสระสองห้อง วัดวิหารทอง และ วัดศรีสุคต
📌ติดตามชมซีรีส์ฟอร์มยักษ์ “ตำนานสมเด็จพระนเรศวรมหาราชเดอะซีรีส์” ภาคองค์ประกันหงสา ได้ทาง ช่อง 9 MCOT HD หมายเลข 30 ทุกวันเสาร์-อาทิตย์ เวลา 18.00 น.
ขอบคุณข้อมูลจาก
โครงการส่งเสริมการท่องเที่ยวในเทศกาลต่าง ๆ ตามยุทธศาสตร์การพัฒนาจังหวัดพิษณุโลก. (2549). ตามรอยบรรพกษัตริย์ไทยใต้เบื้องพระยุคลบาทในเมืองพิษณุโลก. พิษณุโลก: สำนักงานประชาสัมพันธ์จังหวัดพิษณุโลก.