14 ส.ค.68 - กรมน้ำฯ ปรับรูปแบบเลือกวิธี 4 ม่านน้ำดักตะกอน ใช้แก้ปัญหาสารปนเปื้อนในแม่น้ำกก-สาย คาดใช้งบ 173 ล้าน เคาะแบบเสนอ ครม. กันยายน 2568
ปัญหาสารปนเปื้อนแม่น้ำกก แม่น้ำสาย จ.เชียงราย ผลกระทบจากเหมืองแร่ในเขตประเทศเมียนมา เป็นอีกหนึ่งปัญหาที่ยังต้องเดินหน้าแก้ไขอย่างเร่งด่วน โดยกรมทรัพยากรน้ำหนึ่งในหน่วยงานที่เข้ามาดำเนินการแก้ปัญหาในกรณีดังกล่าว ล่าสุด นายธีระชุณ บุญสิทธิ์ อธิบดีกรมทรัพยากรน้ำ กล่าวว่า ในส่วนของความคืบหน้าในการแก้ไขผลกระทบจากอุตสาหกรรมเมืองแร่ในเขตประเทศเมียนมา ทำให้เกิดผลกระทบสารปนเปื้อนอันตรายเกินมาตรฐานในแม่น้ำกก แม่น้ำสาขา แม่น้ำสาย แม่น้ำรวก และแม่น้ำโขง พื้นที่ จ.เชียงราย และเชียงใหม่ เบื้องต้รได้มีการประสานกับกระทรวงต่างประเทศสำหรับการเจรจาหารือร่วมกับประเทศเมียนมา เพื่อการแก้ไขปัญหาให้เร็วที่สุดโดยเสนอตั้งคณะทำงานด้านเทคนิคเพื่อร่วมกันตรวจสอบข้อเท็จจริง และการใช้กลไกคณะกรรมาธิการแม่น้ำโขงในการติดตามตรวจสอบคุณภาพน้ำทั้งในระดับประเทศและระดับภูมิภาค พร้อมเสนอให้หยุดทำเหมืองชั่วคราว เพื่อปรับปรุงกระบวนการให้ถูกต้อง เพื่อช่วยลดผลกระทบสิ่งแวดล้อม และการกำหนดค่ามาตรฐานคุณภาพน้ำให้ใช้ค่ามาตรฐานเดียวกัน ซึ่งหากทำได้เร็วจะช่วยลดค่าสารปนเปื้อนที่เกินมาตรฐานได้ คืนวิถีชีวิตของชาวบ้านให้สามารถใช้ประโยชน์จากน้ำได้
ส่วนวิธีดักตะกอนเพื่อแก้ไขปัญหาคุณน้ำในพื้นที่แม่น้ำกก และแม่น้ำสาย ที่ประชุมเห็นชอบก่อสร้างเป็นม่านน้ำดักตะกอน 4 แห่ง โดยใช้งบประมาณลดลงจากเดิมประมาณ 7,000 ล้านบาท เหลือ 173 ล้าน ซึ่งในส่วนของกรมทรัพยากรน้ำ นำผลการออกแบบไปรับฟังความคิดเห็นจากผู้ที่ได้รับผลกระทบในพื้นที่ และจัดทำข้อเสนอเพื่อให้คณะรัฐมนตรีพิจารณาเห็นชอบภายในเดือนกันยายน 2568 คาดว่าจะสามารถก่อสร้างได้ในช่วงเดือนธันวาคม 2568
อย่างไรก็ตามด้วยลำน้ำบางแก่งเช่น แม่น้ำกก มีขนาดที่กว้างกว่า 70 เมตร การบริหารในการชะลอความเร็วของน้ำที่ไหลผ่านโดยเฉพาะในฤดูฝน หรือน้ำหลาก จะต้องบริหารจัดการให้ดีมากพอที่จะทำให้น้ำชะลอการไหล เพื่อให้เกิดการตกตะกินที่เหมาะสม ซึ่งจะทำให้สารปนเปื้อนเจอจางจากตะกอนที่ลดลง ทำให้เมื่อน้ำมาถึงแหล่งชุมชนหรือที่ประชาขนใช้ประโยชน์คุณภาพน้ำก็จะอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานไม่เกิดผลกระทบต่อวิถีชีวิตให้ได้มากที่สุด
โดยม่านน้ำดักตะกอนทั้ง 4 แห่ง จะอยู่ในพื้นที่อ.แม่อาย จ.เชียงใหม่ 3 แห่ง และอ.เมือง จ.เชียงราย 1 แห่ง ซึ่งการออกแบบม่านน้ำดักตะกอน เทคนิคการสร้าง แผนงาน ได้มีผู้เชี่ยวชาญนักวิชาการด้านแหล่งน้ำ อาจารย์มหาวิทยาลัย ร่วมวิเคราะห์ความเร็วในการไหลของน้ำและการตกตะกอน เพื่อให้มั่นใจว่ารูปแบบและวิธีการดักตะกอนให้มีประสิทธิภาพและเป็นไปตามหลักวิชาการ ยังประสานกับกรมควบคุมมลพิษ (คพ.) และสภาอุตสาหกรรม ในการกำหนดรูปแบบและวิธีการเบื้องต้น ในการแยกและการเตรียมการกำจัดตะกอนที่มีสารปนเปื้อน โดยใช้รูปแบบเดียวกันการกำจัดตะกอนที่ลำห้วยคลิตี้ อ.ทองผาภูมิ จ.กาญจนบุรี
อย่างไรก็ตามรูปแบบและวิธีดักตะกอน จะมีการรับฟังความคิดเห็นจากภาคประชาชน เพื่อเปิดโอกาสให้ประชาชนได้แสดงความคิดเห็น เสนอข้อห่วงกังวลและแนวทางที่เหมาะสมในการสร้างรูปแบบในการดักตะกอนต่อไป