กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ห่วงใยสุขภาพเด็กไทย เนื่องในวันเด็กแห่งชาติ ปี 2566 อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ เป็นโรคยอดฮิตที่ทำให้เด็กส่วนใหญ่เจ็บป่วย เผยวิธีรับมือ ชู 4 สมุนไพร ยามหาหิงคุ์ ยาประสะกะเพรา ยามันทธาตุ และ ยาธาตุบรรจบ พร้อมแนะนำ 3 เมนูอาหารสุขภาพ ปลานึ่งบ๊วย แกงจืดใบกะเพรา และ ข้าวต้มปลาทรงเครื่อง ช่วยบรรเทาอาการได้ชะงัด
นายแพทย์ขวัญชัย วิศิษฐานนท์ รองอธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กล่าวว่า ภูมิปัญญาไทย ในการดูแลเด็กนั้นมีสืบทอดกันมาตั้งแต่สมัยปู่ย่าตายาย และบางส่วนมีความสอดคล้องกับวิถีชีวิตแต่ละท้องถิ่นซึ่งอาจจะแตกต่างกันไปตามวิถีชุมชน วัฒนธรรม แต่ส่วนใหญ่ที่ใช้กันหลากหลายคือการนำพืชผัก สมุนไพรมาใช้ในการดูแลสุขภาพเด็ก และพัฒนาการมาเป็นผลิตภัณฑ์ยาในการดูแลเด็ก ตามหลักธาตุเจ้าเรือน วัยเด็กนั้นเกี่ยวข้องกับธาตุน้ำซึ่งแสดงออกถึงอาการเด่นชัดคืออาการเป็นหวัด คัดจมูก น้ำมูกไหล แต่ก็ยังมีอีกหนึ่งอาการที่มักเกิดขึ้นได้ คืออาการท้องอืด ท้องเฟ้อ แน่นท้อง จากการรับประทานอาหารปริมาณมากและเร็วเกินไป การบดเคี้ยวอาหารที่ไม่ละเอียด หรือรับประทานทีย่อยยาก
ในทางการแพทย์แผนไทยสำหรับวัยเด็กมียาบรรเทาอาการท้องอืดท้องเฟ้อ ที่นิยมใช้คือยาทามหาหิงคุ์ สำหรับใช้ทาที่ท้องบรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ วันละ 2 – 3 ครั้ง หรือเมื่อมีอาการ
ข้อควรระวัง เป็นยาใช้ภายนอก เมื่อนำไปใช้กับเด็กทารกบางครั้งอาจทำให้เกิดอาการแพ้หรือเป็นผื่นได้
นอกจากนี้ในบัญชียาหลักแห่งชาติด้านสมุนไพรได้แก่
- ยาประสะกะเพรา บรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ จุกเสียด ใช้ตั้งแต่อายุ 1 เดือนขึ้นไป
- ยามันทธาตุ บรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ใช้ตั้งแต่อายุ 6 ปีขึ้นไป
- ยาธาตุบรรจบ บรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ใช้ตั้งแต่อายุ 6 ปีขึ้นไป
สามารถเบิกจ่ายได้ตามสิทธิในคลินิกการแพทย์แผนไทยในสถานพยาบาลของรัฐ หรือหาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไป
การป้องกันอาการท้องอืดท้องเฟ้อ อาจต้องเริ่มดูแลตั้งแต่การเคี้ยวอาหาร ไม่เร่งรีบจนเกินไป หรือการเลือกเมนูอาหารที่เหมาะสมกับวัย และภูมิอากาศ เพื่อลดอาการโรค แต่หากเกิดอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ เมนูอาหารที่ช่วยบรรเทาอาการท้องอืดท้องเฟ้อได้ ต้องเป็นอาหารที่มีส่วนประกอบจากสมุนไพรรสร้อน หรือมีน้ำมันหอมระเหย เช่น ขิง ข่า ตะไคร้ หัวหอม พริกไทย กระเทียม เป็นต้น แต่เมนูอาหารจะต้องไม่มีรสชาติที่เผ็ดซึ่งเด็กสามารถรับประทานได้ เช่น ปลานึ่งบ๊วย แกงจืดใบกะเพรา และ ข้าวต้มปลาทรงเครื่อง เป็นต้น หากเป็นไปได้เมื่อเราทำต้มจืด อาจเสริมด้วยสามเกลอ คือ กระเทียม พริกไทย รากผักชี บดรวมกันให้ละเอียดผสมเข้าไปในเมนูต่าง ๆ ต้มจืดหมูสับ ข้าวต้ม รสร้อนและน้ำมันหอมระเหยจากเครื่องเทศนี้ก็จะช่วยบรรเทาอาการท้องอืดในเด็กได้เช่นกัน
วันเด็กแห่งชาติมีจุดประสงค์ให้ประชาชนเห็นความสำคัญของเด็ก อีกทั้งยังเป็นการกระตุ้นให้เด็กตะหนักถึงบทบาทสำคัญของตนต่อประเทศ และปลูกฝังให้เด็กมีส่วนร่วมในสังคมเพื่อเตรียมพร้อมกับการเจริญเติบโตขึ้นเป็นกำลังของชาติในอนาคต การแพทย์แผนไทย จึงมีวิธีดูแลสุขภาพของเด็กเพื่อให้มีสุขภาพที่เติบโตแข็งแรงตามวัย ในช่วงวัยเด็กจึงต้องได้รับการดูแลที่ถูกต้องตามหลักวิชาการ โภชนาการ และ สมวัย เพื่อให้เด็กเติบโตได้อย่างดี มีทักษะ สุขภาพกายและสุขภาพใจที่ดี พร้อมเติบโตสู่ช่วงวัยต่อ ๆ ไป โดยสามารถนำภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยมาดูแลสุขภาพได้ทุกช่วงวัย
สามารถสอบถามรายละเอียดเกี่ยวกับข้อมูลการดูแลสุขภาพ หรือข้อมูลสมุนไพรได้ที่ กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก โทร 0-2149-5678