การได้เดินทางไปจังหวัดสกลนคร ถือได้ว่าเป็นจังหวัดที่มีสถานที่ท่องเที่ยวจำนวนมาก ทั้งศิลปวัฒนธรรม ธรรมชาติ วิถีชีวิตของชาวบ้านและอื่นๆ ที่ทำให้ผู้คนที่มาเยือนรู้สึกหลงรักและอยากกลับไปอีกครั้งหากมีโอกาส ไม่เพียงเท่านี้ จังหวัดสกลนครยังถือว่ามีของดีอีกมากมาย และสิ่งที่ขาดไม่ได้เลยคือ "ผ้าย้อมคราม"
ผ้าย้อมคราม ถือเป็นสินค้าที่มีชื่อเสียงของจังหวัดสกลนครเลยก็ว่าได้ เป็นภูมิปัญญาที่ปู่ย่าตายายถ่ายทอดมาสู่รุ่นลูกรุ่นหลาน จากสายตาของผู้บริโภคอย่างเรายังรู้สึกเลยว่ากว่าจะมาเป็นผ้าหนึ่งผืนไม่ใช่เรื่องง่ายอย่างแน่นอน ไหนจะเรื่องของสีธรรมชาติที่มาจากต้นคราม ขั้นตอนและกรรมวิธีที่ดูซับซ้อน เป็นอะไรที่ต้องใช้เวลา ทุกอย่างต้องค่อยเป็นค่อยไปเริ่มตั้งแต่การปลูกคราม เลือกพื้นที่ เตรียมดินเตรียมเมล็ด จนไปถึงการดูแลการเก็บเกี่ยว ที่กล่าวไปในตอนต้นเป็นแค่จุดเริ่มต้น กว่าจะมาเป็นผ้าต้องผ่านการแช่เส้นใย กระตุกเส้นใย ย้อมซ้ำ ล้างเส้นใยและนำไปตาก กว่าจะมาเป็นผ้าย้อมครามหนึ่งผืนเชื่อได้ว่าอาศัยสองมือคงไม่พอต้องใช้ใจด้วยถึงจะสำเร็จ
เรื่องราวและกรรมวิธีของผ้าย้อมครามนั้น มีอะไรให้ทึ่งหลายอย่างทั้ง จุดเด่นของผ้าย้อมครามคือช่วยในเรื่องของภาวะโลกร้อนอย่างแท้จริง และมีผลจากการวิจัยว่า สามารถกันยูวี กันยุงและแบคทีเรียได้ ซับเหงื่อได้ดีและทำให้เลือดไหลเวียน ผู้บริโภคอย่างเราจึงไม่แปลกใจเลยว่าทำไมในปัจจุบันผ้าย้อมครามจึงกลายเป็นแฟชั่นสำหรับคนรุ่นใหม่ ที่มีทั้ง เสื้อผ้า กระเป๋า พวงกุญแจและอื่นๆ เพราะเหมือนเป็นสินค้าที่คนยุค 4.0 สามารถใช้งานได้อย่างแท้จริง
ความประณีต ความงดงาม ภูมิปัญญาอันทรงคุณค่าที่บรรพบุรุษได้ถ่ายทอดไว้ให้ คงจะดีไม่ใช่น้อยหากเราร่วมกันอนุรักษ์วัฒนธรรมแห่งแผ่นดินถิ่นอีสาน ช่วยกันสืบทอดกันต่อไปเพื่อให้เป็นประโยชน์และความรู้กับคนรุ่นใหม่ตราบนานเท่านาน