สงครามไซเบอร์ ระหว่างรัสเซียและยูเครน สะท้อนภาพสงครามในอนาคตว่าจะมีรูปแบบเปลี่ยนไปอย่างไร ดร.เจษฎา ศิวรักษ์หัวหน้าฝ่ายรัฐกิจและธุรกิจสัมพันธ์ บริษัทอิริคสัน ประเทศไทย
สงครามครั้งนี้ที่สะท้อนรูปแบบสงครามในอนาคต ว่าจะเปบี่ยนแปลงหรือมีความไฮเทค ปฏิบัติการทางทหารในรูปแบบปกติ(Kinetic Warfare) ที่มีการใช้อาวุธทำลายล้างที่มีเทคโนโลยีใหม่ เช่น อากาศยานไร้คนขับ หรือจรวดไฮเปอร์โซนิค โดยการปฏิบัติการทางสงครามไซเบอร์นั้น จะไม่ค่อยเป็นข่าวมากนักและดูเหมือนว่าจะเป็นเพียงส่วนการสนับสนุนเท่านั้น การดำเนินการในรูปแบบ สงครามไซเบอร์ขนาดใหญ่ (Large-Scale Cyberwarfare) ยังไม่มีปรากฏ
ข้อมูลที่ออกมาทำให้เราเห็นว่า การที่จะทำให้ประชาชนในประเทศคู่ขัดแย้งเกิดความเดือดร้อนเป็นวงกว้าง ทำลายขวัญกำลังใจฝ่ายตรงข้ามอย่างมีประสิทธิภาพ เป็นเรื่องง่ายดายเป็นอย่างมากการที่ประชาชนตื่นมาในตอนเช้าแล้วพบว่าระบบไฟฟ้า-น้ำประปาขัดข้อง อันเนื่องมาจากปัญหาระบบสารสนเทศในการควบคุมโครงสร้างพื้นฐานเหล่านี้มีปัญหา บัญชีธนาคารต่างๆ ไม่สามารถทำธุรกรรมอันเป็นปกติได้ การเดินทางสาธารณะมีปัญหา จากระบบตั๋วโดยสารขัดข้อง รวมทั้งการสร้างข่าวปลอม ข้อมูลเท็จปรากฏอยู่อย่างมากมายในสื่อโซเชียลต่างๆ ล้วนแต่สร้างความสับสนโกลาหลในประเทศคู่ขัดแย้ง
เชื่อว่าตอนนี้มีการทดสอบอาวุธในสงครามไซเบอร์ต่อโครงสร้างพื้นฐานต่างๆ ในยูเครนเพราะโครงสร้างนี้มีความคล้ายกับทางยุโรปตะวันตกและอเมริกาเหนือ ทั้งนี้ยูเครนมีทรัพยากรจำนวนจำกัดสำหรับต่อต้านการโจมตีไซเบอร์ (ถึงแม้ว่าทางสหรัฐและอังกฤษได้มีการส่งความช่วยเหลือในการป้องกันระบบสารสนเทศในโครงสร้างพื้นฐานไปช่วยไว้ในภายหลัง) อย่างไรก็ตามโครงสร้างพื้นฐานในสหรัฐ สหราชอาณาจักร และประเทศในกลุ่มอียู มีความแตกต่างอย่างมากเมื่อเทียบกับทางยูเครน ซึ่งการโจมตีครั้งนี้ รัสเซียถูกมองว่าเป็นตัวการสำคัญ แต่ก็ไม่อาจปฏิเสธได้ว่าอาจมีการโจมตีจากชาติอื่นๆ เช่นเกาหลีเหนือ อิหร่าน หรือจีน ที่เป็นไปเพื่อการทดสอบอาวุธทางไซเบอร์ที่ตนเองครอบครองอยู่ทั้งนี้ ด้วยเหตุผลบางประการทำให้เห็นความเป็นไปได้ ในการใช้สงครามไซเบอร์เป็นสงครามแห่งอนาคต เช่น
การฝึกฝนนักรบไซเบอร์จะมีความลำบากและใช้เวลานานเป็นอย่างมาก แต่ว่านักรบเหล่านี้แทบจะไม่มีการสูญเสียในระหว่างสงคราม ยากที่จะพบการบาดเจ็บสูญเสียอวัยวะหรือเสียชีวิตระหว่างสงครามเหมือนสงครามปกติ ดังนั้นต้นทุนในการดูแลรักษา และชดเชยนักรบเหล่านี้หลังสงครามแทบจะน้อยมาก เครื่องมือในการโจมตีทางไซเบอร์หลายอย่างก็ไม่มีค่าใช้จ่ายและถึงแม้จะมีก็ถูกมากเมื่อนำไปเปรียบเทียบกับอาวุธปกติทั้งเครื่องบิน จรวดต่างๆ