วัดกันมาตุยาราม หนึ่งในวัดพุทธที่แทรกตัวอยู่กลางย่านจีนในเยาวราช สร้างโดย แม่กลีบ สาครวาสี บุตรสาว แม่แฟง เจ้าสำนักบันเทิง ผู้สร้างวัดคผณิกาผล
วัดที่เกิดจากความรักของแม่
“วัดกันมาตุยาราม” ตั้งอยู่แถวเยาวราช–เจริญกรุง ที่ดินเดิมเคยเป็นสวนดอกไม้ของ “แม่กลีบ สาครวาสี” ผู้เป็นแม่ของ “พระครุณรักษา (กัน สาครวาสี)”
ตอนเด็กๆ นายกันเป็นเด็กขี้โรค จนแม่ต้องนิมนต์พระมาเทศน์และตั้งชื่อให้ว่า “กัณฑ์” ตามกัณฑ์เทศน์ หลังจากนั้น เด็กชายกัณฑ์ก็สุขภาพดีขึ้น จนเติบโตเป็นข้าราชสำนักในรัชกาลที่ 4 ต่อมา เมื่อแม่กลีบเกิดศรัทธา ก็ได้สร้างวัดขึ้นบนที่ดินของตัวเอง และขอพระราชทานชื่อจากในหลวงรัชกาลที่ 4 จึงได้ชื่อว่า “วัดกัณฑ์มาตุยาราม” หรือ “วัดของแม่ของนายกัน” ซึ่งสะท้อนสายใยของแม่ลูกที่แน่นแฟ้น
วัดเล็ก ๆ ที่เต็มไปด้วยเรื่องราว
แม้จะเป็นวัดเล็ก ๆ ในย่านคนจีน แต่ก็เต็มไปด้วยสถาปัตยกรรมและงานศิลปะสุดล้ำค่า เช่น
• พระเจดีย์ทรงลังกา (โอคว่ำ) ที่หาดูได้ยากในไทย
• พระอุโบสถขนาดกะทัดรัด แต่ตกแต่งอย่างงดงามด้วยภาพพุทธประวัติและงานประดับมุก
• พระประธานในอุโบสถ ที่กะไหล่ทองหนาถึง 3 ชั่ง (เทียบเท่าเกือบ 4 กิโลกรัม!)
ความสำคัญทางประวัติศาสตร์
นอกจากเป็นศูนย์รวมจิตใจของคนในชุมชน วัดนี้ยังได้รับการยกย่องในวงการสถาปัตยกรรม ถึงขั้นที่สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส โปรดให้พิมพ์แบบอุโบสถของวัดนี้ไว้เป็นตัวอย่างในการก่อสร้างวัดอื่น ๆ
วัดพุทธท่ามกลางย่านจีน
วัดกันมาตุยาราม เป็นตัวอย่างของการอยู่ร่วมกันของพุทธศาสนาและวัฒนธรรมจีน คนจีนในย่านเยาวราชให้ความเคารพนับถือวัดนี้อย่างมาก และเป็นอีกหนึ่งสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ที่ไม่ควรพลาด หากอยากสัมผัสเรื่องราวประวัติศาสตร์และสถาปัตยกรรมแบบไทย–จีน ที่มีชีวิตมานานกว่าศตวรรษ
ใครผ่านมาแถวเยาวราช ลองแวะไปชมวัดนี้ดูนะ แม้กลิ่นหอมของดอกไม้ท่เคยปลูกในวัดจะจางไปนานแล้ว แต่พลังศรัทธาของแม่กลีบ และคุณค่าของประวัติศาสตร์ศิลป์ยังส่งต่อมาถึงทุกวันนี้!