6 ธ.ค.67 - จุดกำเนิด “โรตีสายไหม” ของฝากชื่อดัง กรุงเก่าอยุธยา
เมืองแห่งประวัติศาสตร์ จ.พระนครศรีอยุธยา โดดเด่นทั้งความเป็นประวัติศาสตร์ เป็นแหล่งมรดกโลก และยังขึ้นชื่อในเรื่องของกิน แถมใครที่ไปเที่ยวเมืองเก่าอยุธยา ต้องเคยได้ยิน เคยได้เห็น และเคยได้ชิม กับของอร่อยชื่อดังที่ใครๆ ก็หลงรัก “โรตีสายไหม” แล้วจุดกำเนิดของโรตีสายไหม ทำไมต้องมาโด่งดังที่อยุธยากันด้วยละ? ไปหาคำตอบกันกับ “เอ่อ…แปลกดี!”
•
จากข้อมูลของเว็บไซต์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ ที่ได้เก็บรวบรวมข้อมูลจากผู้รู้ประวัติศาสตร์วัฒนธรรมมุสลิมให้ข้อมูลว่า “โรตีสายไหม” เดิมมีพื้นฐานมาจากขนมที่มีในกลุ่มชนชาติเปอร์เซียร์ และอินเดีย รวมทั้งกลุ่มมุสลิมเชื้อสายจีน มีลักษณะเป็นขนมแป้งโรตีห่อน้ำตาลซึ่งจะมี 2 แบบ คือ เเบบเส้นๆ น้ำตาลสายไหม ที่นิยมทั่วไปในปัจจุบัน กับอีกแบบที่จะเป็นก้อนน้ำตาลห่อด้วยโรตี
•
ส่วนจุดเริ่มต้นของโรตีสายไหมอยุธยา จากการรวบรวมข้อมูลพบว่า เกิดจาก “นายซาเล็ม แสงอรุณ หรือบังเปีย” เป็นชาวอยุธยาที่อาศัยอยู่แถวคลอง 1 อำเภอวังน้อย ช่วงหนึ่งได้ตระเวนรับจ้างทำงานไปไกลถึง สัตหีบ จ.ชลบุรี “บังเปีย”ได้รับจ้างช่วยทำขนมหวาน เช่น โรตีกรอบโรตีใส่นม แล้วนำไปขายที่บริเวณวัดหลวงพ่ออี๋ ในแต่ละวันเมื่อขายขนมเสร็จแล้ว จะต้องกลับไปเคี่ยวน้ำตาล เพื่อนำไปหยอดที่แป้งกรอบ มีบางครั้งเคี่ยวน้ำตาลนานไปน้ำตาลจะแข็ง บังเปียจึงทดลองดึงน้ำตาลให้ยืดขึ้น เพื่อให้น้ำตาลอ่อนตัวหยอดที่โรตีกรอบได้ จึงเกิดความคิดริเริ่มต่อยอดทดลองยืดน้ำตาลที่แข็งตัวนั้น จนกลายเป็นเส้นสายไหม นุ่มๆ ละลายในปาก นับว่าเป็นจุดเริ่มต้นของการทำโรตีสายไหมนับแต่นั้น จนเข้าสู่ปี พ.ศ. 2506 เมื่อบังเปียอายุได้ 17 ปี จึงเดินทางกลับอยุธยา และไปเช่าบ้านอยู่ที่ข้างสุเหร่าวัฒนา อำเภอพระนครศรีอยุธยา ทำโรตีสายไหมใส่กล่องไม้สะพาย ถีบขึ้นจักรยานเร่ขายไปทั่ว
•
ในสมัยนั้นคนซื้อจะนำเหรียญสลึงมาหย่อนลงในช่องที่เจาะไว้ เข็มที่หน้าปัดซึ่งมีตัวเลขเขียนไว้จะหมุนไป เมื่อเข็มหยุดที่เลขใดก็จะได้จำนวนชิ้นเท่านั้น บังเปียขายอยู่หลายปี ปี พ.ศ. 2520 บังเปียแต่งงานกับนางมั่น เป็นชาวโคราช มีบุตรชาย 3คน และผู้หญิง 2 คน จึงคิดที่จะสร้างครอบครัวให้เป็นปึกแผ่นกว่าที่เป็นอยู่ ต่อมาได้ย้ายไป เช่าบ้านอยู่ในตัวเมืองอยุธยา ริมถนนอู่ทอง เส้นทางไปโรงพยาบาลพระนครศรีอยุธยา ช่วยกันทำโรตีสายไหมขายเป็นอาชีพของครอบครัว ชีวิตความเป็นอยู่ดีขึ้น
•
“บังเปีย” พยายามปรับปรุงรสชาติแป้งโรตีให้ถูกใจผู้บริโภค เช่น จากสูตรดั้งเดิม ตัวแป้งมีส่วนประกอบ แป้งสาลี น้ำ เกลือ ก็เพิ่มรสชาติด้วยการใส่นม กะทิ งา และธัญพืช กิจการขยายตัวขึ้นเป็นที่รู้จักของชาวอยุธยา และจังหวัดใกล้เคียง ขายได้200-300 กิโลกรัมต่อวัน จึงชักชวนพี่น้อง จำนวน 6 คน ให้มายึดอาชีพทำโรตีสายไหมขาย ทำให้ตระกูลแสงอรุณขยายกิจการกระจายไปทั่วถนนอู่ทอง และขยายวงกว้างไปตามเส้นทางสายเอเชีย ถนนมิตรภาพ ผ่านไปมาจะเห็นร่มกางสีสวยข้างทางพร้อมป้ายปักโรตีสายไหมอยุธยา สร้างรายได้ให้กับครอบครัว ญาติ ไม่หวงวิชาถ่ายทอดด้วยความเต็มใจ จึงมีลูกศิษย์แยกตัวไปประกอบอาชีพนี้มากมาย
ทั้งนี้โรตีสายไหมนับเป็นขนมดูเหมือนง่าย แต่จะทำให้อร่อยนั้นไม่ง่ายเลย มีกรรมวิธีที่จะทำให้อร่อยขึ้นอยู่กับความชำนาญและสูตรลับของแต่ละเจ้า ซึ่งส่วนทั่วไปหลักในการทำแป้ง ก็คือ แป้งสาลี เกลือ แป้งมัน ผสมน้ำและน้ำมัน เป็นต้น จากนั้นคลุกเคล้าให้เข้ากัน นำไปแต้มลงบนกระทะร้อนแล้วแซะออกจนได้แผ่นแป้งบาง ๆ ส่วนการทำสายไหม ต้องนำน้ำตาลไปเคี่ยวผสมกับน้ำ ใส่แป้งเล็กน้อย และน้ำมัน ซึ่งต้องกวนเคี่ยวจนงวดให้น้ำตาลหนืดแล้วนำไปดึงให้กลายเป็นเส้นไหมหอมหวานนุ่ม ซึ่ฝการทำโรตีสายไหมที่อยุธยาก็เติบโตขยายตัวออกไปหลายผู้ผลิต โด่งดังจนเป็นขนมประจำจังหวัดที่ใครผ่านไปมาต้องซื้อเป็นของกินของฝากไม่ขาดมือจนถึงปัจจุบันนั่นเอง