วัดแค เป็นวัดเก่าแก่ที่มีชื่อปรากฏในวรรณคดี เรื่อง “ขุนช้างขุนแผน” อยู่ในอำเภอเมืองสุพรรณบุรี ไปทางเหนือวัดพระศรีรัตนมหาธาตุประมาณ 2 กิโลเมตร ภายในวัดนี้มีต้นมะขามใหญ่วัดโคนต้นโดยรอบได้ประมาณ 10 เมตร เชื่อกันว่าขุนแผนได้เรียนวิชาเสกใบมะขามจากต้นมะขามต้นนี้ ให้เป็นตัวต่อตัวแตนจากท่านอาจารย์คงไว้โจมตีข้าศึก นอกจากนี้พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เคยเสด็จประพาสวัดแคเมื่อ พ.ศ. 2447
ต้นมะขามใหญ่ในวัดแค วัดโคนต้นโดยรอบวงประมาณ 10 เมตร สูง 15 เมตร เชื่อกันว่าขุนแผนได้เรียนวิชาเสกใบมะขามจากต้นมะขามต้นนี้ให้เป็นตัวต่อตัวแตนจากขรัวตาคง
บันทึกจากคำบอกเล่าของชาวบ้าน
ในหนังสือ “ประวัติวัดแค” ม.๑ ต.รั้วใหญ่ อ.เมืองฯ จ.สุพรรณบุรี พิมพ์ครั้งที่ ๕ เมื่อ ๕ ธันวาคม ๒๕๓๒ เมื่อพระพุทธเจ้าหลวงเสด็จประพาสต้น เมื่อรัตนโกสินทรศก ๑๒๓ (พ.ศ.๒๔๔๗) เริ่มตั้งแต่เดือนกรกฎาคม จนกระทั่งถึงเมืองสุพรรณบุรี วันที่ ๓ สิงหาคม เสด็จประพาสบ้านสองพี่น้อง อำเภอสองพี่น้อง วันที่ ๔ สิงหาคม เวลาเช้า ออกเรือจากบางปลาม้า และเย็นวันนั้น "เสด็จไปประพาสเหนือน้ำประทับเสวยที่วัดแค" พระองค์ทรงพระราชปรารภว่า ...... เสด็จเมืองสุพรรณคราวนี้เป็นที่น่าเสียดายอยู่อย่างหนึ่งด้วยไม่ถูกฤดูเหมาะ ในเวลานี้น้ำในแม่น้ำยังน้อย จะเที่ยวทางเรือก็ขัดข้อง ส่วนทางบกฝนก็ตก พอแผ่นดินเป็นหล่มเป็นโคลน จะไปไหนก็ยาก เพราะฉะนั้นจึงเสด็จประพาสได้ที่ใกล้ๆ ในบริเวณเมืองวันที่ ๔ นั้น (๔ สิงหาคม ร.ศ.๑๒๓) เสด็จประพาสเหนือน้ำประทับเสวยที่ วัดแค
ประวัติหลวงปู่คง วัดแค อาจารย์ขุนแผน
หลวงปู่คง (ตาขรัวคง) ตามประวัติศาสตร์เป็นอาจารย์ขุนแผน อยู่วัดตาลหรือวัดแค เมืองสุพรรณบุรี สมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี เป็นอาจารย์ของขุนแผนองค์แรก ท่านได้สร้างพระเครื่องทรงขุนแผนเรือนแก้วมอบไว้ให้กับขุนแผนบูชาติดตัว ต่อมาเมื่อปี พ.ศ.2496 ท่านได้มาเข้าประทับทรงข้าราชการผู้หนึ่งที่จังหวัดพัทลุง บอกตำราสร้างพระผงให้กับอาจารย์ชุม ไชยคีรี ชนิดหนึ่งเรียกว่าพระผงเทพนิมิต ในขณะที่กำลังทำพิธีพุทธาภิเษกพระผงเทพนิมิตรอยู่นั้น ท่านได้มาเข้าประทับทรงช่วยปลุกเสกอีกตลอดไตรมาส 3 เดือน ยิ่งกว่านั้นท่านได้ขอร้องให้ อ.ชุม ไชยคีรี ช่วยเอากระดูกของท่านและพระยอดขุนพล พระผงขุนแผน ขึ้นจากใต้ฐานของเจดีย์ที่ท่านได้บรรจุเอาไว้ที่วัดตาลแต่ครั้งโบราณ อ.ชุม จึงได้ขออนุญาตทำการขุดขึ้นตามคำสั่งของท่าน จากกรมศิลปากร และขออนุญาตจากวิญญาณท่านสร้างเป็นรูปของท่านแล้วเอากระดูกที่ขุดขึ้นมาได้ดังกล่าวบรรจุไว้ในองค์พระ เพื่อให้คณะศิษย์ได้มีไหว้กราบไหว้สักการะบูชา คณะศิษย์ที่ทราบเกียรติคุณได้ขอร้องให้อ.ชุม ไชยคีรี สร้างขึ้นอีกเป็นครั้งที่ 2 อาจารย์ได้พิจารณาเห็นสมควรว่าหากสร้างขึ้นอีก ก็จะมีโอกาสนำเงินรายได้ไปสร้างพระอุโบสถวัดบ้านสวน อ.ควนขนุน จังหวัดพัทลุง เพื่อเป็นการอุทิศส่วนบุญถวายให้แก่ท่าน พร้อมทั้งจะได้ทำแจกทหาร ตำรวจ ที่ทำหน้าที่ป้องกันประเทศชาติไว้เป็นเครื่องรางป้องกันตัวในคราวเดียวกัน
คาถาบูชาหลวงปู่คงนั่งพญาต่อเงินต่อทอง สวัสดิมงคล ต่อเงิน ต่อทอง ต่อโชค ต่อลาภ (หลวงปู่คงนั่งพญาต่อ)
(นะโม ๓ จบ)
โย หิ เสฎโฐ มหาเถโร
คง ตีธา ภิวัสสุโต
ตัง อุตตะมาภิลาภัคคัง
สิทธิกัมมัง นะมามิหัง
อะยัง กัมมะวโร
มัยหัง วัฑฒนัง โหนตุ โหนตุ สัพพะทา.
ที่มา : วัดแค จ.สุพรรณบุรี