ETDA เปิดวิสัยทัศน์ ปี 69 เร่งสร้าง Digital Trust ชูธง 3งาน 'กำกับ-ส่งเสริม' ตั้งเป้าพาคนไทยก้าวสู่อนาคต
ดร.ชัยชนะ มิตรพันธ์ ผู้อำนวยการ ETDA กล่าวว่า 15 ปีที่ ETDA มุ่งเดินหน้าขับเคลื่อนการทำธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ของประเทศให้มั่นคงปลอดภัย น่าเชื่อถือ ร่วมสร้างสังคมดิจิทัล ที่มาพร้อมเป้าหมายใหญ่กับตัวเลข 30:30 ที่ต้องไปให้ถึงภายในปี 2570 ทั้งการเพิ่มสัดส่วนมูลค่าเพิ่มเศรษฐกิจดิจิทัลต่อ GDP เป็น 30% และ 30 อันดับแรกของโลกที่มีความสามารถการแข่งขันทางดิจิทัล ที่ผ่านมา ETDA ได้เดินหน้าขับเคลื่อนงานอย่างเข้มข้นด้วยบทบาท 'Co-Creation Regulator & Facilitator' ที่มุ่งกำกับดูแลธุรกิจบริการดิจิทัล ทั้ง Digital ID และแพลต์ฟอร์มดิจิทัลเพื่อให้เกิดบริการที่โปร่งใส เป็นธรรมควบคู่การส่งเสริมเพื่อให้ทุกภาคส่วนพร้อมเปลี่ยนผ่านสู่การสร้างโอกาสทางเศรษฐ กิจในโลกดิจิทัลได้อย่างมั่นใจ
ปี 2568 ผลการดำเนินงานที่สำคัญ ถือเป็นไฮไลท์ของปีนี้ ไม่ว่าเป็นการสร้าง Digital Infrastructure & Ecosystem ด้วย Digital ID ผ่านการขับเคลื่อน Digital ID Framework ที่ผลักดันให้ Digital ID เป็นโครงสร้างพื้นฐานระดับชาติ เชื่อมโยงการทำธุรกรรมออนไลน์ที่น่าเชื่อถือในทุกภาคส่วนอย่างสะดวก ปลอดภัยไร้รอยต่อ ที่มาพร้อมกลไกกำกับดูแลภายใต้กฎหมาย Digital ID
รวมถึงมาตรฐานและแนวปฏิบัติที่เกี่ยวข้องเพื่อให้เกิดบริการและการใช้งานที่น่าเชื่อถือ เหมาะสมโดยมีข้อเสนอแนะตลอดจนแนวทางการใช้งาน Digital ID ที่ครอบคลุมการทำธุรกรรมออนไลน์ ในกลุ่มนิติบุคล คนต่างด้าว กลุ่มคนเปราะบางตลอดจนมีแนวทางในการทำงานร่วมกันของ VC and Digital Document Wallet แล้ว
โดยมีผู้ให้บริการ Digital ID ที่ได้รับอนุญาตแล้ว 26 ใบอนุญาต มี Sub CA ที่ผ่านการรับรองจาก NRCA ทำหน้าที่ออกใบรับรองดิจิทัล 3 รายสนับสนุนให้เกิดการเชื่อมต่อ e-Service ภาครัฐแล้ว 1,315 บริการ (เป็นบริการสำคัญที่ต้องใช้ Digital ID ตามหลักเกณฑ์ของ สพร.) ครอบคลุมธุรกรรมที่สำคัญๆ เช่น เสียภาษี ย้ายทะเบียนบ้าน จองทะเบียนรถ จ่ายค่าน้ำไฟ และเช็กสิทธิรักษาพยาบาล และอีกหลายบริการ ส่งผลให้มีผู้ใช้งาน Digital ID เพิ่มขึ้นถึง 151.1 ล้านบัญชี พร้อมเปิดเวที่จัด Hackathon ปลดล็อกธุรกรร มดวย Digital ID Solution ใหม่
สำหรับกลุ่ม นิติบุคคล (มอบอำนาจ,e-Contract) คนต่างด้าว (พิสูจน์และยืนยันตัวตน) กลุ่มเปราะบาง (Care Giver ID ทำธุรกรรมโดยผู้แทน) สู่การต่อยอดใช้งานจริงเพิ่มความเชื่อมั่นต่อบริการแพลตฟอร์มดิจิทัล ด้วยกลไกกำกับดูแลที่ชัดเจนขึ้น ภายใต้กฎหมาย DPS ที่มุ่งคุ้มครองผู้ใช้งานทุกกลุ่มและสร้าง Ecosystem ของบริการที่ปลอดภัยลดเสี่ยงจากการใช้งาน ไปกับ 4 ประกาศใหม่ ครอบคลุม 'Online Marketplace ba& Ride Sharing'
วางทิศทางการกำกับดูแลตนเองของผู้ประกอบธุรกิจบริการแพลตฟอรมะอย่างเป็นระบบ กำหนดหน้าที่ชัดเจนขึ้น เช่น การประกาศรายชื่อแพลตฟอร์ม Online Marketplace เสี่ยงสูงที่ต้องมีหน้าที่เพิ่มเติมการกำหนดบทบาทหน้าที่สำหรับผู้ให้บริการ Online Marketplace และ Ride Sharing ตาม ม.20 และ ม.21 พร้อมเชื่อมระบบเปิดช่องให้ผู้ใช้งานเช็กรายชื่อแพลตฟอร์มที่ผ่านการแจ้งข้อมูลฯ กับ ETDA ขณะที่ ผู้ประกอบธุรกิจบริการแพลตฟอร์มฯสามารถดาวน์โหลดใบรับแจ้งข้อมูลฯ ได้ผ่านบริการแอปพลิเคชันภาครัฐ ล่าสุดมีแพลตฟอร์มแจ้งข้อมูลฯ แล้ว 1,925 แพลตฟอร์ม (ณ วันที่ 8 ก.ย. 68)
เดินหน้าสร้าง Community การกำกับดูแลแบบมีส่วนร่วมผ่านแคมเปญ DPS Trust Every Click ร่วมกับ คณะกรรมการร่วมฯ หน่วยงานกำกับดูแลอื่น (สคบ.,อย., กสทช., กรมขนส่งทางบก, สมอ. ฯลฯ) ภาครัฐ และแพลตฟอร์มดิจิทัลขยายการใช้งาน Best Practice และสร้างการรับรู้ป้องกันภัยเสี่ยงแก่ผู้บริโภค
เสริมกลไกการกำกับด้วย"ศูนย์ช่วยเหลือและจัดการปัญหาออนไลน์ หรือ 1212 ETDA' ที่เป็นช่องทางรับเรื่องร้องเรียนกลางตามกฎหมาย DPS โดยช่วง ต.ค.2567 - ก.ค. 2568 รับเรื่องร้องเรียนแล้ว 33,181 เรื่องประชาชนมีความพึงพอใจสูงถึง 95.14% เชื่อมระบบแจ้งความออนไลน์กับสำนักงานตำรวจแห่งชาติ ขยายความร่วมมือกับ กรมการค้าต่างประเทศ,กรมพัฒนาธุรกิจการค้า และ แพลตฟอร์มดิจิทัล (Facebook, TikTok) ยกระดับการคุ้มครองผู้ใช้งานในมิติต่างๆ AI Governance เพิ่มขีดความสามารถองค์กร ใช้ AI อย่างมีจริยธรรมและธรรมาภิบาล ผ่านศูนย์ AIGC (AI Governance Center) ที่พัฒนา Guidelines และ toolkits เพื่อให้การพัฒนาและใช้ AI เหมาะสมสอดคล้องกับมาตรฐานสากล กว่า 12 เรื่อง อาทิ Ethical AI-Ready Data Governance, Al Ready Data Assessment, Al Project Management 667~ Recommendation on the Ethics of Al (Monitoring System Thailand 2025) และให้คำปรึกษาเกิดการนำแนวทางไปปรับใช้ในหน่วยงานทั้งรัฐและเอกชนกว่า 20 องค์กร สร้างความตระหนักรู้ด้านการใช้ Al อย่างมีจริยธรรมและธรรมาภิบาลครอบ คลุมกว่า 29,550 คน มี AI Governance Train the Trainer รุ่นแรก 49 คน ร่วมเป็นเครือข่ายวิทยากรเตรียมขยายผลส่งต่อความรู้สู่ 400หน่วยงานรัฐทั่วประเทศ
เริ่ม AI Governance Testingตรวจสอบและประเมินการทำงานของระบบ AI ให้สอดคล้องกับมาตรฐานสากลโดยนำร่องทดสอบ LLM Trustworthy ใน 3 อุตสาหกรรม ได้แก่ โทรคมนาคมประกันภัยและบริการภาครัฐ นอกจากนี้ ยังร่วมกับพาร์ทเนอร์ทั้งในและต่างประเทศได้แก่ AICA Korea, Data.org, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และ NECTEC พร้อมผลักดันไทยสู่บทบาทเชิงกลยุทธ์ในเวทีโลกด้าน Al Ethics โดยเฉพาะเวที UNESCO Global Forum on Al Ethics 2025 ที่ไทยรับเลือกเป็นเจ้าภาพครั้งแรกของเอเชียแปซิฟิก สะท้อนถึงศักยภาพด้าน AI และเป็นก้าวสำคัญของการประกาศตั้ง ศูนย์ปฏิบัติการด้านธรรมาภิบาล AI แห่งภูมิภาค หรือ AIGPC (Al Governance Practice Center)
ยกระดับบทบาทไทยจาก "ผู้เข้าร่วม" สู่การเป็น Regional Hub ด้านจริยธรรมและธรรมาภิบาล AI สนับสนุน 'ภาครัฐ-เอกชน' พร้อมสู่โอกาส ด้วย Digital Adoption and Transformation ด้วยข้อมูลที่สะท้อนภาพอนาคตธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์สู่ข้อเสนอแนะในเชิงนโยบาย อาทิ SMEs Digital Transformation Maturity Index, Value of e-Commerce Survey และผลการศึกษาการคาดการณ์อนาคตที่เกี่ยวข้องพร้อมสนับสนุนหน่วยงานรัฐยกระดับงานเอกสารสู่อิเล็กทรอนิกส์ ผ่าน e-Saraban และ e-Signature ที่เชื่อมโยงการทำงานของหน่วยงานในกระทรวงดิจิทัลฯเข้าด้วยกัน ลดการใช้กระดาษอย่างเป็นรูปธรรมสนับสนุนโครงสร้างพื้นฐานสำคัญรองรับ พ.ร.บ.การปฏิบัติราชการทางอิเล็กทรอนิกส์ เช่น Digital Certificate, e-Timestamp ให้คำปรึกษาและพัฒนาทักษะดิจิทัลแก่หน่วยงานรัฐให้การใช้เอกสารอิเล็กทรอนิก ส์มีมาตรฐานและน่าเชื่อถือ ทั้งสร้างโอกาสทางเศรษฐกิจแบบมุ่งเป้าในกลุ่ม SMEs ผ่านโครงการ SME Growth ขยายโมเดลติดสปีด SMEs เชิงพื้นที่ 'ภาคกลาง (นครปฐม อยุธยา) และ ภาคอีสาน (ขอนแก่น)' สร้างมูลค่าเศรษฐกิจกว่า 639 ล้านบาท เกิด Business Matching ระหว่าง SMEs และ Tech Provider รวม 55 คู่ เกิดกิจกรรม Solution Roadshow ลุย Workshop เข้ม แบบ Hands-on ครอบคลุม Al, e-Commerce, การเงินและบัญชี และร่วมพัฒนานวัตกรรมใหม่ผ่าน Digital Service Sandbox เกิดบริการดิจิทัลที่สำคัญ เช่น Digital ID, e- Document, e-Signature, e-Voting 667 e-Timestamping ที่ผ่านการทดสอบแล้ว 8 ราย
เร่งพัฒนาทักษะคนไทยสู่แรงงานดิจิทัล ชุมชนมีรายได้เพิ่มขึ้น ประชาชนและกลุ่มเปราะบาง รู้เท่าทัน ลดเสี่ยงภัยออนไลน์ด้วยการพัฒนาทักษะเฉพาะด้านให้คำปรึกษาระดับองค์กร กับสถาบัน ADTE ที่จัดอบรมเสริมสมรรถนะดิจิทัลบุคลากรภาครัฐและเอกชน แล้ว 7,181 คนครอบคลุมทั้ง Al, Digital Transformation, e-Signature, Digital ID ฯลฯพร้อมรับรองทักษะดิจิทัล Professional Digital Workforce 2,000 รายให้คำปรึกษาแก่องค์กร 326 เคส ร่วมกับองค์กรระดับโลก อย่าง UNCITRAL เปิดเวทีผลักดันการใช้ "กฎหมายแม่แบบ" เชื่อมโยงการค้าดิจิทัลระดับโลกและ WCAP อบรมพัฒนาเว็บไซต์ที่สอดคล้องกับมาตรฐานของ W3C ด้านชุมชนเดินหน้าโครงการ ELDC (ETDA Local Digital Coach) และกิจกรรม Craft Idea ต่อเนื่อง 5 ปี (2563-2568)
สร้างเครือข่ายโค้ชดิจิทัลชุมชนสะสม 5,771 คน ถ่ายทอดทั้งความรู้ดิจิทัลและทักษะธุรกิจพัฒนาชุมชนแล้ว 854 ชุมชนทั่วประเทศพร้อมด้วยแผนธุรกิจเพื่อชุมชนต่อยอดสู่ Social Enterprise สร้างรายได้และความยั่งยืนทางเศรษฐกิจ ขยายการเรียนรู้สู่ประชาชนกลุ่มเปราะบาง เสริมเกราะป้องกันภัยออนไลน์ ผ่านโครงการ EDC (ETDA Digital Citizen) ที่สร้าง EDC Trainer 3,307 คน ครอบคลุม 526 อำเภอหรือเกือบ 60%ของทั่วประเทศ มีผู้ผ่านการอบรมหลักสูตร EDC สะสมตลอด 4 ปี กว่า 116,752 คน ผลิตสื่อสำหรับผู้พิการทางการได้ยินที่เข้าถึงแล้วกว่า 29,073 คน ส่งผลให้ประชาชนเข้าถึงองค์ความรู้ดิจิทัลกว่า 5 ล้านครั้งในปีนี้ ขณะเดียวกัน ETDA ได้ลงพื้นที่ 27 จังหวัด จัดกิจกรรม "สร้างภูมิคนไทย รู้ทันปัญหาออนไลน์" ให้ความรู้ด้านการป้องกันภัยออนไลน์แก่ประชาชนแล้ว15,293 คน
ดร.ชัยชนะ กล่าวอีกว่า การดำเนินงานปี 2569 ETDA ซูวิสัยทัศน์ 'ก้าวสู่อนาคต ด้วยดิจิทัลที่ทุกคนเชื่อมั่นได้' ภายใต้บทบาท Co-Creation Regulator & Facilitator ที่เข้มข้นขึ้น เพื่อสร้าง Digital Trust เพิ่มขีดความสามารถทางการแข่งขันรองรับเศรษฐกิจดิจิทัล ให้ #คนไทยชีวิตดีเมื่อมีดิจิทัล อย่างยั่งยืน ผ่านการขับเคลื่อน 3 โจทย์ใหญ่ 1.เสริมความเชื่อมั่น Digital Infrastructure and Ecosystem ใน 4 เรื่องสำคัญ คือ Digital ID ที่ตั้งเป้าเชื่อมโยง e-Service ภาครัฐ ไม่น้อยกว่า 1,464 บริการ ขยายการเชื่อมต่อในภาคเอกชน เช่น ท่องเที่ยวและแพลตฟอร์มดิจิทัลขยายผลการใช้งานในนิติบุคคล ต่างด้าว และกลุ่มเปราะบาง ส่งเสริมให้เกิดการใช้งานและผู้ให้บริการ (รัฐ-เอกชน) ของเอกสารรับรองดิจิทัล (VC) และกระเป๋าเอกสารดิจิทัล (Document Wallet) ที่ใช้งานง่าย ปลอดภัยและน่าเชื่อถือ และร่วมผลักดันให้เกิดการดำเนินงานตามเป้า Digital ID Framework
ระยะที่ 2 เป็นต้น e-Document ต้องมีกระบวนการเสริมความเชื่อมั่นในความน่าเชื่อถือของเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ภาครัฐและเอกชน ผ่านการตรวจรับรอง e-Document, E-Signature, Timestamp,
National Root CA: NRCA และTrust Services อื่น ๆ พร้อมสร้าง Community ขยายการใช้งานอย่างเชื่อมโยง Al & Data Sharing รัฐและเอกชนมีมาตรฐานแนวทาง กลไกในการแบ่งปันข้อมูลอย่างมีธรรมาภิบาล เกิด Use case การพัฒนาบริการใหม่ที่สร้างมูลค่า (นำร่องกลุ่ม Healthcare Finance Insurance)และ Cloud ที่มุ่งสนับสนุนรัฐ ให้พร้อมรองรับ Digital Government Transformation เปลี่ยนผ่านระบบงานและบริการดิจิทัลขึ้นสู่ระบบ Cloud ที่มีมาตรฐาน สอดคล้องตามนโยบาย Cloud First
เร่งเครื่อง AI เสริมศักยภาพไทยพร้อมสู่ศูนย์กลางภูมิภาค โดยมุ่งเน้นใน 3 ส่วน ได้แก่ Al Governance ดันมาตรฐาน เสริมศักยภาพการแข่งขันในองค์กรให้ไทยพร้อมสู่ Regional Hub ผ่านการเร่งตั้งศูนย์ AIGPC เชื่อมโยงกับเครือข่ายความร่วมมือนานาชาติ พร้อมขยายผล AI Governance Framework & Guideline ในหน่วยงาน Regulator อื่นๆหรือหน่วยงานเฉพาะทาง ร่วมกับ Service provider จัดทำ New Solution Package ที่ตอบโจทย์ ผลักดัน Al Ethics Testing & Sandbox พัฒนาแนวทางทดสอบโมเดล AI โดยเฉพาะ LLM ให้ใช้งานอย่างรับผิดชอบและประเมินผลกระทบด้านจริยธรรม AI ผ่าน Ethical Impact Assessment (EIA) ศึกษาและจัดทำข้อเสนอทางกฎหมายใหม่ๆรองรับความท้าทายจากระบบอัตโนมัติ Al and Digital Transformation
เร่งดำเนินการ 'SMEs-ชุมชน' สร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจดิจิทัลเชิงพื้นที่ มุ่งยกระดับ Digital Capability ของ SMEs และ Service Provider ใน 4 ภูมิภาค ร่วมกับพาร์ทเนอร์ขยายโมเดล ลงพื้นที่เสริมขีดความสามารถ ด้วย AI และ Digital ผ่านกิจกรรม Solution Matching, Workshop และ Training พร้อมผลักดันให้เกิด New Solution โดยเฉพาะ Trust Services ตั้งเป้าให้ SMEs ไม่น้อยกว่า 1,000 รายใน 4 ภูมิภาคใช้เทคโนโลยีดิจิทัลในธุรกิจสร้างผลกระทบทางเศรษฐกิจในพื้นที่ไม่น้อยก ว่า 500ล้านบาท รวมถึง ขับเคลื่อนยกระดับชุมชนสู่การสร้างรายได้และพัฒนาทักษะ Al & Digital Skill ให้คนไทยกว่า 10,000 คนพร้อมเร่งส่งเสริมการพัฒนานวัตกรรมด้วยข้อมูลที่สนับสนุนการมองภาพอนาคตดิจิทัลที่สำคัญสะท้อนความสามารถในการแข่งขัน เพื่อให้เทคโนโลยี AI เสริมธุรกิจ SMEs และชุมชน สู่พลังขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทยทั้งระบบ Al Literacy & Protection สร้างภูมิคุ้มกัน 'คนไทย-กลุ่มเปราะบาง-คนพิการ' รู้ทันดิจิทัลครอบคลุมทุกพื้นที่ ผ่านเครือข่าย EDC Trainers กว่า 2,000 คน ครอบคลุม 878อำเภอ ส่งต่อความรู้สู่ประชาชนทุกกลุ่ม ไม่น้อยกว่า 60,000 คนพร้อมจัดกิจกรรมเสริมภูมิคุ้มกันภัยดิจิทัลผ่านสื่อประชาสัมพันธ์ที่เพิ่มการเข้าถึงไม่น้อยกว่า 5 ล้านครั้ง พร้อมพัฒนาหลักสูตร e-Learning & Specialized ครอบคลุม
4 โมดูล ของ EDC plus (Digital Use, Communication, Security, Al Literacy)
เป็นต้น
ขยายกลไกร่วมกำกับ Digital Platform Services เพื่อบริการที่ทุกคนมั่นใจในทุกคลิก โดยจะเร่งเดินหน้าจัดทำมาตรฐานการกำกับดูแลแพลตฟอร์มดิจิทัลเพิ่มเติมเพื่อให้เป็น Best Practices สร้าง Self-Regulation ที่เหมาะสมพร้อมศึกษาความเสี่ยงและผลกระทบของบริการที่หลากหลายประเภทยิ่งขึ้นและเพิ่มกลไก Incentive จูงใจแพลตฟอร์มดิจิทัลให้ปฏิบัติตามกฎหมาย DPS เช่นการออกเครื่องหมายรับรองและเปิดพื้นที่บูรณาการการทำงานร่วมกันทุกภาคส่วนเพื่อขยายผล Implement กฎหมายลูก ภายใต้กฎหมาย DPS ทยกระดับกลไกการกำกับดูแลบริการแพลตฟอร์มที่ทุกคนมีส่วนร่วม
ETDA เสริมความเชื่อมั่นแพลตฟอร์มดิจิทัล รองรับการร้องเรียน ให้คำแนะนำ จัดเก็บ-วิเคราะห์ข้อมูล พัฒนาแนวทางกำกับดูแลขยายความร่วมมือทั้งในและต่างประเทศ เชื่อมโยงการรับเรื่อง แลกเปลี่ยนข้อมูลและจัดการปัญหา ตั้งแต่ เรื่องร้องเรียน แจ้งความออนไลน์ สินค้าไม่ได้มาตรฐานจนถึงการ Take Down เนื้อหาเสี่ยง เป็นต้