รู้จัก “เต่าปูลู” สัตว์ใกล้สูญพันธุ์ สัตว์สัญลักษณ์แห่งการป้องกันไฟป่า
เต่าปูลู Platysternon megacephalum เป็นสัตว์น้ำจืด วงศ์ Playstemidao มีลักษณะพิเศษคือมีหัวขนาดใหญ่กระดองยาว ปากงุ้มเป็นตะขอและแข็งแรงมาก เท้ามีเล็บแหลมคม ขาหน้ามี 5 นิ้ว ขาหลังมี 4 นิ้ว ปกคลุมด้วยเกล็ดหนามกระจายอยู่ทั่วฝ่ามือฝ่าตีน และมีหางคล้ายแส้ความยาวเท่าลำตัว
เต่าปูลูมีความสามารถในการปีนป่ายโขดหินและต้นไม้ จึงชอบอาศัยอยู่ตามภูเขาสูง ลำธารน้ำตกและพื้นที่ที่มีความอุดมสมบูรณ์ ชอบออกหากินในเวลากลางคืน กินพวก กุ้ง หอย ปู ปลา และแมลงต่าง ๆ
เต่าปูลูพักผ่อนในเวลากลางวัน และจำศีลในฤดูหนาวโดยหลบอาศัยอยู่ในซอกหิน หรือตามโพลงไม้ใต้น้ำ เต่าปูลูไม่ค่อยออกหากินในช่วงจำศีลแต่ชอบปีนตอไม้ขึ้นไปอาบแดด ฤดูวางไข่ของเต่าปูลูคือช่วงปลายเดือนเมษายน
เนื่องจากพื้นที่ป่าถูกทำลายไปมาก แหล่งที่อยู่อาศัยและอาหารจึงเหลือน้อยลง รวมถึงเต่าปูลูเป็นเต่าที่ได้รับอันตรายจากไฟป่าโดยตรง เพราะไม่สามารถหดหัวและขาเข้าไปในกระดองได้เหมือนเต่าชนิดอื่น และยังเคลื่อนตัวได้ช้า เมื่อเกิดไฟป่าเต่าปูลูจึงตายเป็นจำนวนมาก ไฟป่าเลยเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เต่าปูลูใกล้สูญพันธุ์
กฎหมายจัดให้เต่าปูลูเป็นสัตว์ป่าคุ้มครองตามกฎกระทรวง กําหนดให้สัตว์ป่าบางชนิดเป็นสัตว์ป่า คุ้มครองพ.ศ.2546 IUCN (2011) จัดสถานภาพการอนุรักษ์ (Conservation status) เป็น สัตว์ที่ใกล้สูญพันธุ์ (EN - Endangered) การคุ้มครองตามอนุสัญญา CITES (2011) จัดอยู่ในบัญชี 2 (Appendix II)
ปัจจุบัน ประชากรเต่าปูลูในธรรมชาติลดจำนวนลงอย่างรวดเร็ว เนื่องจากถูกจับเพื่อเป็นอาหาร เป็นสัตว์เลี้ยง ถูกการทำลายพื้นที่ป่าซึ่งเป็นแหล่งที่อยู่อาศัย และสาเหตุสำคัญก็คือ ไฟป่า ที่นอกจากคร่าชีวิตของเต่าปูลูแล้วยังทำลายห่วงโซ่อาหาร และระบบนิเวศของสัตว์ป่าหายากชนิดนี้ด้วย
แหล่งข้อมูล : ฐานข้อมูลสัตว์ป่าเมืองไทย กลุ่มงานวิจัยสัตว์ป่า, #กรมอุทยาน