รศ.ดร.ปฐมวดี ญาณทัศนีย์จิต ภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาฯ หัวหน้าโครงการวิจัยสารสกัดจากเห็ดกระถินพิมานที่มีสรรพคุณใช้รักษาโรคมะเร็ง กล่าวว่า สารสกัดจากเห็ดกระถินพิมานออกฤทธิ์ช่วยลดการเติบโตของเซลล์มะเร็งได้ และยังมีสรรพคุณฟื้นฟูสุขภาพผู้ป่วยอีกด้วย
การวิจัยครั้งนี้เป็นความร่วมมือระหว่างนักวิจัยจากจุฬาฯ กับภาคเอกชน โดยบริษัท เนเจอร์ เฮิร์บ อินเตอร์เนชั่นแนลโฮลดิ้ง จำกัด และบริษัท เฮิร์บ ฟอร์ ยู จำกัด ซึ่งทั้งสองบริษัทมีสูตรตำรับที่มีเห็ดกระถินพิมานเป็นองค์ประกอบร่วมกับข้าวเย็นเหนือข้าวเย็นใต้และสมุนไพรอื่น
“เห็ดกระถินพิมาน” หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า “เห็ดเกือกม้า” มีลักษณะเป็นเห็ดสีน้ำตาลแห้ง มักขึ้นตามป่าละเมาะ หรือป่าเบญจพรรณที่แห้งแล้ง พบมากในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย และมักขึ้นตามต้นไม้ โดยพบมากที่สุดบนต้นกระถินพิมาน จึงเป็นที่มาของชื่อเห็ดกระถินพิมาน
เห็ดกระถินพิมานได้รับการขึ้นทะเบียนในบัญชียาแผนไทยเมื่อปี 2553 ปัจจุบันทั่วโลกกำลังให้ความสำคัญค้นคว้าวิจัยสรรพคุณของสารสกัดจากเห็ดที่พบว่าสามารถรักษาโรคเบาหวานได้ ช่วยเพิ่มภูมิคุ้มกันและเม็ดเลือดแดง และที่สำคัญคือการรักษามะเร็งโดยไม่มีผลข้างเคียง
รศ.ดร.ปฐมวดี เผยผลการวิจัยตลอด 1 ปี่ผ่านมา พบว่า สารสกัดเห็ดกระถินพิมานมีฤทธิ์ยับยั้งเซลล์มะเร็งและส่งผลต่อการตายของเซลล์มะเร็งปากมดลูก แต่ทั้งนี้ จะยืนยันผลแน่นอน 100% ได้ก็ต่อเมื่อมีการทดลองซ้ำอีกหลายครั้ง และยังต้องทดลองควบคู่กับตำรับยาสมุนไพรชนิดอื่น เพื่อให้ได้ผลสัมฤทธิ์สูงสุด
“เรายังต้องใช้ระยะเวลาอีก 2 ปีเต็ม จึงจะมั่นใจได้ว่าสมุนไพรชนิดนี้มีผลต่อการรักษาโรคมะเร็งได้จริง และช่วยให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น เพื่อให้เป็นอีกหนึ่งทางเลือกในการช่วยเหลือผู้ป่วยโรคมะเร็งในประเทศไทยให้สามารถเข้าถึงสมุนไพรไทยได้ในราคาที่เหมาะสมมากที่สุด”
นอกจากประสิทธิภาพของสารสกัดจากเห็ดกระถินพิมานแล้ว รศ. ดร. ปฐมวดี กล่าวว่ายังต้องศึกษาเพิ่มเติมเรื่องความเป็นพิษต่อไตด้วย ซึ่งหากผลการวิจัยพบว่า สารสกัดนี้เป็นพิษต่อไตในระดับที่ยอมรับได้ ก็จะยิ่งสร้างความมั่นใจให้ผู้ป่วยมากยิ่งขึ้น แม้การศึกษาจะพบว่าสารสกัดจากเห็ดกระถินพิมานออกฤทธิ์ยับยั้งมะเร็งปากมดลูกได้ แต่สำหรับมะเร็งชนิดอื่นๆ ยังต้องศึกษาเพิ่ม
“สรรพคุณของเห็ดไม่อาจรักษามะเร็งได้ทุกชนิดเนื่องจากคุณสมบัติเซลล์มะเร็งแต่ละชนิดแตกต่างกัน ซึ่งต้องมีการศึกษาอย่างจริงจังลงลึกในระดับยีนของเซลล์มะเร็งแต่ละชนิด ซึ่งในขณะนี้ได้ทำการศึกษากับเซลมะเร็งตัวอื่นๆ เช่นมะเร็งลำไส้ มะเร็งเต้านม และมะเร็งต่อมลูกหมาก เป็นต้น” รศ. ดร. ปฐมวดี กล่าว
ทีมนักวิจัยกำลังศึกษาค้นคว้าหาวิธีเพาะเลี้ยงเห็ดกระถินพิมาน เพื่อให้ได้สารสำคัญในปริมาณมากพอสำหรับใช้ในทางการแพทย์ เพื่อให้สามารถรักษาโรคได้ตรงจุดมากยิ่งขึ้น รวมทั้งเพื่อเป็นพื้นฐานในการพัฒนายาต่อไป