ปลุกข้าราชการยุคใหม่ ทำตัวให้เหมือนรวงข้าว ดูแลใกล้ชิดประชาชน

6 ก.ย.65 - ปลัดเก่งปลุก "คนสิงห์มหาดไทยรุ่นใหม่" ทำหน้าที่ข้าราชการในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ย้ำต้องทำตัวเหมือนรวงข้าว ที่โน้มตัใลงหาพระแม่ธรณี ยิ่งใกล้ชิดติดดินมาก คือ การนอบน้อมต่อประชาชน ดูแลทุกข์สุขดุจญาติมิตร

นายสุทธิพงษ์ จุลเจริญ ปลัดกระทรวงมหาดไทย เป็นประธานเปิดโครงการปฐมนิเทศข้าราชการสำนักงานปลัดกระทรวงมหาดไทย ที่อยู่ระหว่างทดลองปฏิบัติหน้าที่ราชการ และข้าราชการที่โอนมารับราชการในสังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงมหาดไทย ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 พร้อมบรรยายพิเศษในหัวข้อ “ปฐมบท คนมหาดไทย” ผ่านระบบออนไลน์ มีข้าราชการเข้ารับการอบรมจำนวน 76 ราย ระหว่างวันที่ 5 - 9 กันยายน 2565 ณ กระทรวงมหาดไทย และวิทยาลัยมหาดไทย อ.บางละมุง จ.ชลบุรี ซึ่งเป็นหลักสูตรติวเข้ม “คนสิงห์มหาดไทยรุ่นใหม่” เพื่อเตรียมความพร้อมให้กับข้าราชการให้นำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในการปฏิบัติงานราชการอย่างมีประสิทธิภาพ

นายสุทธิพงษ์ จุลเจริญ ปลัดกระทรวงมหาดไทย กล่าวว่า คำว่า “มหาดไทย” มีความหมายในอีกมุมหนึ่ง “ไทย คือใจ” “มหาด คือ ใหญ่” ดังนั้น คนมหาดไทยจะต้องมีความรัก ความปรารถนาดีต่อผู้คนทั้งหลายทั้งปวง และเป็นเป้าหมายที่เราจะต้องพัฒนาตัวเอง ทั้งในเรื่องของความประพฤติ การดูแลสุขภาพพลานามัย การทำงาน การหาวิชาความรู้ และต้องเป็นคนที่มีความรับผิดชอบ

ดังนั้น ต้องทุ่มเท เพื่อแสดงออกถึงความรับผิดชอบ งานของกระทรวงมหาดไทยมีตลอด 24 ชั่วโมง คนมหาดไทยจะถูกสอนให้พร้อมปฏิบัติงานได้ทุกเวลา ควบคู่ไปกับการศึกษาเรียนรู้ในเรื่องของภูมิสังคม “ตามที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ได้ทรงสอนหลักการทำงาน โดยภูมิสังคม” ประกอบไปด้วย 

• ภูมิศาสตร์ สภาพแวดล้อมของที่ทำงาน ที่ตั้งของที่ทำงาน 

ส่วนสำคัญต่อมา คือ สังคมศาสตร์ ซึ่งหมายถึง ผู้คน ความเชื่อความนิยม หรือบรรทัดฐาน ของที่ทำงานในแต่ละพื้นที่ก็ต้องศึกษาเป็นเบื้องต้น สิ่งไหนดีก็ควรทำ สิ่งไหนไม่ดีก็ควรหลีกเลี่ยง

ปลัดกระทรวงมหาดไทย บอกอีกว่า สิ่งที่สำคัญที่สุดคือ “ใจ” คนมหาดไทยต้องมี Passion หรือมีอุดมการณ์ในการที่จะทำหน้าที่ในฐานะข้าราชการในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่จะช่วยกันดูแลทุกข์สุข บำบัดทุกข์ บำรุงสุข ให้กับพี่น้องประชาชน ดังที่พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ให้พระบรมราโชวาท ว่า "...การทำงานทุกอย่างย่อมต้องมีปัญหาข้อขัดข้องเกิดขึ้นบ้างเป็นเรื่องปรกติธรรมดา แต่เมื่อเกิดขึ้นแล้วจะต้องรีบปฏิบัติแก้ไขไม่ปล่อยทิ้งไว้ให้เกิดความเสียหายแก่งานได้ ผู้ปฏิบัติบริหารงานจึงต้องเอาใจใส่ติดตามผลการปฏิบัติงานอย่างใกล้ชิด จักได้ทราบถึงปัญหาสาเหตุที่เกิดขึ้นและปฏิบัติแก้ไขได้ถูกต้องทันท่วงที..." ซึ่งในการทำงานจะต้องมุ่งหวังที่จะแก้ไขในสิ่งที่ผิด เพื่อให้งานที่เรารับผิดชอบนั้นบังเกิดประโยชน์ต่อส่วนตนและส่วนรวม

ความสำเร็จจะเกิดขึ้นได้ต้องประกอบไปด้วย

• ความสามารถ (Ability) 
• ความรู้ (Knowledge) 
• และทัศนคติ (Attitude) 

หากมีความสามารถ มีความรู้ แต่ทัศนคติไม่ดีก็จะเกิดความสำเร็จไม่ได้ ซึ่งเป็นแนวคิดของ Dr.Kazuo Inamori บุคคลต้นแบบการพัฒนางานจากประเทศญี่ปุ่น ข้าราชการต้องมีทัศนคติที่พร้อมจะช่วยเหลือองค์กร แก้ไขปัญหา พัฒนางานให้ดียิ่งขึ้นไป ดังนั้น ทัศนคติคือเรื่องที่สำคัญในการพัฒนาตนเองและองค์กร 

ซึ่งเราสามารถพัฒนาทัศนคติได้ องค์ประกอบที่สำคัญต่อมา ที่จะช่วยให้เกิดความสำเร็จได้ คือ ความสามารถ(Ability) ความรู้ (Knowledge) ซึ่งทุกคนมีเหมือนกันหมดแตกต่างกันตรงที่มีมากหรือน้อยต่างกันไป แต่มนุษย์ทุกคนสามารถฝึกฝนพัฒนาได้ ดังภาษาบาลีว่า “อนุตฺตโร ปุริสทมฺมสารถิ” ทั้งหมดนี้คือองค์ประกอบภายในและภายนอกที่ถูกขับเคลื่อนโดย Passion ถ้าไม่มี Passion ก็จะขับเคลื่อนไม่ได้จึงจำเป็นต้องสร้างให้เกิดขึ้น

นายสุทธิพงษ์ ให้คำแนะนำเพิ่มเติมว่า “ข้าราชการจำเป็นต้องทำตัวให้เป็นรวงข้าวโน้มลงหาพระแม่ธรณี รวงข้าวยิ่งใกล้ชิดติดดินมากเท่าไหร่ยิ่งหมายถึงรวงข้าวที่มีเมล็ดข้าวมากที่สุด “ 

• คือ การนอบน้อมต่อพี่น้องประชาชน เข้าถึงพี่น้องประชาชน การดูแลประชาชนดุจญาติมิตร 

และข้าราชการต้องหมั่นศึกษาหาความรู้จากงานที่ได้เคยทำมาผ่านผู้บังคับบัญชา เพื่อนร่วมงาน เอกสารต่าง ๆ และสามารถหาอ่านได้จากหนังสือ “การเขียนหนังสือราชการ: ความรู้พื้นฐานในการเขียนหนังสือติดต่อราชการ” ของท่านประวีณ ณ นคร ผู้เคยดำรงตำแหน่งเลขาธิการ ก.พ. ไว้เพิ่มพูนความรู้ด้วย ซึ่งระบบราชการจะมีวงรอบของการทำงานตั้งแต่ 1 ตุลาคมถึง 30 กันยายน ปีถัดไป 

งานราชการจะมีลักษณะเป็นวัฏจักรสามารถศึกษาได้จะทำให้เรามีความรู้ (Knowledge) เพิ่มพูนขึ้น ดังเช่นที่ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงให้จัดตั้งคลังสมอง โดยนำความรู้จากผู้อาวุโสที่มีความรู้ในด้านต่าง ๆ มาทำงานด้วยจิตอาสา ให้คำปรึกษา ข้อเสนอแนะ เพื่อที่จะให้เกิดการพัฒนา สิ่งดี ๆ ให้กับสังคม

•

ส่วนการพัฒนาคน เพื่อให้มีความอยู่ดีกินดี สอนให้ประชาชนรู้จักเลี้ยงปลา หาปลา จับปลา ไม่ใช้การแจกปลา หมายถึง การพัฒนาคุณภาพชีวิตให้ประชาชนมีความสามารถ (Ability) ทัศนคติ (Attitude) และความรู้ (Knowledge) เพื่อให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีอย่างยั่งยืน ซึ่งการจะทำให้ประสบความสำเร็จได้ ใจต้องมาก่อนกาย “ใจเป็นนาย กายเป็นบ่าว” ต้องมีใจอยากบำบัดทุกข์ บำรุงสุข เป็นราชสีห์ผู้จงรักภักดีต่อแผ่นดิน เป็นข้าราชการที่ดีของพระราชาที่จะทุ่มเทอุทิศกาย อุทิศใจ ช่วยเหลือพี่น้องประชาชน ทำให้พี่น้องประชาชนมีความสุขอย่างเต็มที่ 

•

ดังพระบรมราโชวาทของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เมื่อครั้งที่กระทรวงมหาดไทยครบรอบ 100 ปี ความว่า "...หน้าที่ของกระทรวงมหาดไทยพูดอย่างรอบรัด คือการอำนวยความสุขสวัสดีแก่ทวยราษฎร์และการอำนวยความสุขสวัสดิ์ดี 

• อาจจำแนกตามประเภทงานได้เป็น 4 ด้าน คือ การอำนวยความมั่นคงปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน การพัฒนาอาชีพและฐานะความเป็นอยู่ การพัฒนาจิตใจให้อยู่ร่วมกันได้ ด้วยความสุขและความสามัคคีปรองดอง และการให้การศึกษาเพื่อสร้างอนาคตที่แจ่มใส..." 
• ดังนั้น คนมหาดไทยต้องทำทั้งยาฝรั่งและยาไทย ยาฝรั่ง คือ การแก้ไขปัญหาความเดือดร้อนเฉพาะหน้าเป็นการแก้ไขปัญหาในระยะสั้น ยาไทย คือ การแก้ไขปัญหาความเดือดร้อนอย่างยั่งยืนในระยะยาว ทั้งสองอย่างต้องดำเนินควบคู่กันไป

คนมหาดไทยยังมีหน้าที่เป็นโซ่ข้อกลาง เป็นผู้จัดการ เป็นผู้บริหาร ในการพัฒนาคนในด้านต่าง ๆ ให้ถูกต้องตามความสามารถเพื่อให้ประชาชนสามารถดูแลตนเองได้ ดังนั้น จงภาคภูมิใจที่ท่านเป็นคนมหาดไทย และขอให้พัฒนาตนเองให้เป็นคนที่มี Passion ที่จะทำสิ่งที่ดีที่จะ Change for Good ให้เกิดขึ้นต่อประเทศชาติ ต่อองค์กรต่อพี่น้องประชาชน

•

สิ่งที่สำคัญคือ ทุกคนสามารถถ่ายทอดข้อมูลข่าวสารให้กับประชาชนหรือผู้มีส่วนได้เสียได้ ทุกคนสามารถเป็นสื่อมวลชนได้ ร่วมกันประชาสัมพันธ์สิ่งที่ดี ๆ ที่องค์กรเราได้ทำ และรวบรวมความเห็นของพี่น้องประชาชนนำกลับมาปรับปรุงกระบวนการการทำงานขององค์กรให้มีประสิทธิภาพ